Malpraktis: Tıbbi Uygulama Hatalarının Hukuki ve Etik Boyutu
Her kötü tedavi sonucu doktor hatası mıdır?
Malpraktis Nedir?
"Malpraktis" kavramı, tıbbi standartlara aykırı uygulamaları tanımlar. Kusur, zarar ve nedensellik bağı bu kavramın merkezinde yer alır. Komplikasyonla farkını bilmek ise hem hasta hem de sağlık çalışanı için kritik öneme sahiptir.
Malpraktis, en basit ifadeyle, sağlık hizmetinin kabul görmüş tıbbi standartlara aykırı biçimde sunulması sonucunda hastada zarar doğmasıdır. Burada bahsedilen "tıbbi standart" yalnızca bilgi düzeyini değil, aynı zamanda özen, dikkat ve güncel bilimsel gelişmeleri takip etme yükümlülüğünü de kapsar.
Yanlış teşhis, hatalı tedavi, eksik bakım, uygunsuz ilaç kullanımı veya cerrahi hatalar gibi durumlar malpraktis kapsamında değerlendirilebilir. Özünde; bilgi/beceri eksikliği, ihmal veya dikkatsizlik söz konusudur.
Hekimlik Meslek Etiği Kuralları, malpraktisi tedavi sırasında standart uygulamanın yapılmaması, beceri eksikliği veya hastaya tedavi uygulanmaması sonucu ortaya çıkan zarar olarak tanımlar.
Malpraktis Sorumluluğunun Şartları
Bir tıbbi müdahalenin malpraktis sayılabilmesi için şu iki temel koşulun bir arada bulunması gerekir:
- Kusur: Sağlık çalışanının, yapılması gerekeni yapmaması veya yanlış yapması.
- Nedensellik bağı: Bu kusur ile hastada oluşan zarar arasında doğrudan bağlantı olması.
İdarenin hizmet kusuru halleri ayrıca değerlendirilebilir.
Komplikasyon ile Malpraktis Arasındaki Fark
Her olumsuz tedavi sonucu malpraktis değildir. Tıpta komplikasyon kavramı, tüm kurallara uyulmasına rağmen ortaya çıkabilen olumsuzlukları tanımlar.
Komplikasyon örneği:
Ameliyat sonrası, tüm sterilizasyon kurallarına uyulmasına rağmen gelişen enfeksiyon.
Malpraktise dönüşen komplikasyon örneği:
Enfeksiyonun zamanında fark edilmemesi veya fark edildiği halde tedavi edilmemesi.
Kısacası, komplikasyon kaçınılmaz olabilir; ama yanlış yönetilirse sorumluluk doğurabilir.
Yargıtay'ın Yaklaşımı
Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun 16.05.2017 tarihli kararında şu önemli ilke vurgulanır:
"Hekimin sorumluluğu, müdahale sonucunda hastanın şifa bulup bulmamasına göre değil, müdahalenin tıbbi standartlara ve güncel bilimsel bilgiye uygun yapılıp yapılmadığına göre değerlendirilir."
Bu bakış açısı, tıbbi uygulamaların hukuki değerlendirmesinde temel ölçütlerden biridir.
Hasta ve Sağlık Çalışanları Açısından Önemi
Malpraktis kavramının doğru anlaşılması hem hasta haklarının korunması hem de sağlık çalışanlarının mesleki standartlara uygun davranması için gereklidir.
Hastalar için:
- Haklarını bilmek
- Şüpheli durumlarda başvuru yollarını öğrenmek
Sağlık çalışanları için:
- Mesleki bilgi ve becerilerini güncel tutmak
- Dikkat ve özen yükümlülüğünü her durumda gözetmek
Malpraktis, tıbbın hem etik hem hukuki yönünü ilgilendiren ciddi bir konudur. Kavramın doğru anlaşılması, sağlık sisteminde güvenin korunmasına ve hataların en aza indirilmesine yardımcı olur.
Bizim Yaklaşımımız
Malpraktis gibi hassas konularda hem hastaların haklarını hem de sağlık çalışanlarının sorumluluklarını doğru şekilde ortaya koymak gerekir. Ofisimiz, bu alandaki hukuki süreçlerde;
- Hatalı tıbbi müdahalelerden doğan tazminat davaları
- Ceza yargılamaları ve
- Disiplin süreçleri konularında
danışmanlık ve temsil hizmeti sunmaktadır. Amacımız, müvekkillerimizin haklarını bilimsel ve hukuki ölçütler ışığında korumak ve sürecin her aşamasında şeffaf, bilinçli bir yol izlemektir.